Eksploracja kosmosu ma szczególne znaczenie i odgrywa niezwykle ważną rolę w historii świata. Pomimo tego, że miasto Łódź nigdy nie było liderem w tej dziedzinie, jest tu kilka wybitnych osobistości, które włożyły wiele wysiłku, aby przybliżyć ludzkość o krok do poznania kosmosu – podaje portal ilodz.com.
Jednym z tych naukowców był legendarny łodzianin żydowskiego pochodzenia Ary Sternfeld. Przeczytaj poniższy artykuł, aby dowiedzieć się, czym zasłynął ten naukowiec, co zrobił dla rozwoju astronomii oraz poznać inne ciekawostki na jego temat.
Dzieciństwo i edukacja, czyli jak narodziło się zainteresowanie astronomią
Przyszły naukowiec urodził się w miasteczku Sieradz, niedaleko Łodzi. Nie mieszkał tam jednak długo – gdy miał dziewięć lat, jego rodzina przeniosła się do Łodzi w poszukiwaniu lepszego życia i większych możliwości.
W trosce o właściwe wykształcenie syna, rodzice wysłali go do gimnazjum w Łodzi. Niebawem młody Ary ukończył szkołę średnią i uzyskał dwujęzyczną (polską i hebrajską) maturę. Uczył się bardzo pilnie i to właśnie w latach gimnazjalnych aktywnie zainteresował się astronomią. Ary marzył o lotach kosmicznych, dużo czytał o eksploracji kosmosu i chciał połączyć swoje życie z astronomią.
W młodości Ary Sternfeld był jednak osobą bardzo wszechstronną. Interesował się nie tylko astronomią, ale także podróżami, zwłaszcza pieszymi. Nie mogąc jako dziecko podróżować po świecie, chodził pieszo – dużo spacerował po ulicach województwa łódzkiego.
Młody Sternfeld interesował się również fotografią. Pewnego razu sprezentowano mu aparat fotograficzny (w tamtych czasach rzecz wyjątkowa wśród zwykłych ludzi), z którym podróżował i robił zdjęcia krajobrazów i portretów. Uważa się, że Ary Sternfeld był jednym z „prekursorów” fotografii krajobrazowej w okresie międzywojennym. Jednak żadna z fotografii Aryego z tamtych lat nie zachowała się do dziś – wszystkie zostały zniszczone podczas prześladowań Żydów w czasie II wojny światowej.
Przeprowadzka z Łodzi
Swoje wykształcenie Ary Sternfeld kontynuował w Krakowie, gdzie studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jednak po rocznej nauce w tym miejscu przyszły naukowiec ruszył w świat – udał się do Francji, aby mieć większe możliwości studiowania nie tylko nauk przyrodniczych, ale i inżynierii. We Francji wybrał Instytut Elektroniki i Mechaniki Stosowanej w Nancy.
To tutaj przyszły naukowiec-inżynier rozpoczął swoje prawdziwe, dorosłe życie. Pierwszy rok studiów w Nancy był dla niego wyzwaniem – oprócz nauki musiał sobie radzić z zarabianiem pieniędzy na utrzymanie i pomoc zubożałym rodzicom. Były też trudności z nauką, gdyż Ary nie znał francuskiego, więc słabo rozumiał dobrze wykładowców instytutu.
Przez cały okres swojej edukacji w Nancy, Ary Sternfeld nigdy nie zapomniał o swoim marzeniu o lotach w kosmos. Mimo trudności wiedział, że nie są to abstrakcyjne marzenia, ale bardzo realne – jego myśli były dosłownie wypełnione konkretnymi wyliczeniami, które Ary chciał kiedyś zrealizować. Po trzech latach nauki i oddanej pracy Ary z powodzeniem ukończył studia w instytucie i uzyskał tytuł inżyniera mechanika, zajmując drugie miejsce w rankingu wśród trzydziestu absolwentów.
Początek działalności naukowej
Po ukończeniu studiów Ary nie tracił czasu i zaczął realizować swoje marzenia. Musiał jednak rozpocząć od małych kroków – po powrocie do Paryża podjął pracę jako technolog i projektant w różnych przedsiębiorstwach. W tym czasie pracował nad stworzeniem nowych urządzeń, z których część została później uznana za wynalazki i otrzymała patenty. Praca nie pochłaniała jednak całego jego czasu – pomysłowy Ary Sternfeld dbał o to, by każdego dnia mieć czas na pracę nad lotami kosmicznymi.
W 1928 roku Ary Sternfeld rozpoczął studia podyplomowe na Sorbonie, gdzie pracował nad rozprawą doktorską dotyczącą problematyki lotów kosmicznych. Pracował intensywnie w Bibliotece Narodowej Francji, zbierając materiały dotyczące historii i techniki rakietowej, studiując teorię rakiet i mechanikę lotu. Efektem tej pracy były publikacje we francuskich czasopismach, poprzez które starał się przekonać społeczeństwo i naukowców o realności lotów kosmicznych. Nie znalazł jednak poparcia wśród swoich kolegów – wielu naukowców uważało go za marzyciela i wymyślacza. Wspierała go jedynie żona, którą poznał jeszcze w Nancy.
Prace badawcze w Polsce i powrót do Paryża
Nie uzyskawszy wsparcia ze strony francuskich kolegów, Ary Sternfeld wrócił w 1932 roku do Łodzi, gdzie kontynuował pracę nad swoim marzeniem. To właśnie tu, w rodzinnym mieście, napisał w języku francuskim swoją słynną pracę naukową „Wstęp do kosmonautyki” (Initiation à la cosmonautique), którą po raz pierwszy zaprezentował w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Jednak i tu spotkało go rozczarowanie – warszawscy koledzy nie poparli jego nowatorskich pomysłów w astronomii.
Zniechęcony Ary Sternfeld wrócił do Paryża, gdzie widział więcej szans na rozwój swojego biznesu. Tutaj ponownie przedstawił swoją pracę badawczą napisaną w Polsce i tym razem jego praca została doceniona – spotkała się z dużym zainteresowaniem i podziwem, a nawet przyznano jej nagrodę astronomiczną.
W tym samym czasie naukowiec został zaproszony do wygłoszenia swojego pierwszego wykładu. Był to pierwszy w historii Akademii Nauk wykład z astronautyki. Odtąd prowadził publiczne wykłady – na jeden z nich przybyła nawet Maria Skłodowska-Curie, polsko-francuska uczona, która zajmowała się fizyką doświadczalną i zasłynęła na całym świecie. Sukces i sława wybitnego badacza astronomii były wielkie, ale lot w kosmos nie wchodził wówczas w grę, a jedynie możliwość publikacji jego prac naukowych.
Praca w Moskwie
To, że jego badania nie były traktowane poważnie i nie miały potencjału do przełożenia jego pomysłów na rzeczywistość, sprawiło, że Ary Sternfeld ponownie przemyślał swoje miejsce pracy. Wydawało mu się, że w Związku Radzieckim są możliwości pracy w astronautyce i wydania swojej książki, więc przeniósł się tam wraz z żoną. Naukowiec bywał już wcześniej w Moskwie, gdy w 1932 roku pracował nad swoim projektem o robocie androidzie. Naukowiec zaproponował wykorzystanie wynalazku do wykonywania pracochłonnych i niebezpiecznych prac w kosmosie.
Od 1935 roku Ary Sternfeld był obywatelem Związku Radzieckiego. W tym samym czasie w Moskwie wydano jego książkę „Wstęp do kosmonautyki” w języku rosyjskim. Jednocześnie naukowiec otrzymał prestiżowe stanowisko w jednym z głównych instytutów badawczych napędu odrzutowego. Nie pracował tam jednak długo – podczas tzw. czystek stalinowskich prześladowano wielu naukowców, a instytut zamknięto.
Później znalazł pracę w Instytucie Metalurgii, a wraz z wybuchem agresji hitlerowskiej został razem z rodziną ewakuowany na Ural, gdzie wykładał w technikum metalurgicznym.
Po wojnie Ary wrócił do Moskwy, gdzie pozostał do śmierci w 1980 roku. Mimo życia w Moskwie nie zapominał o swojej ojczyźnie, kilkakrotnie odwiedzał Polskę i utrzymywał kontakty z kolegami stąd.
W trakcie swojej kariery naukowej Ary Sternfeld dokonał wielu przełomowych odkryć w dziedzinie astronomii. Jego prace zostały opublikowane w ponad 80 na całym świecie i przetłumaczone na dziesiątki języków w ponad 40 krajach.
